image

CTG tijdens de bevalling

Het CTG….. Misschien heb je er al eens van gehoord?! Het CTG is de afkorting van het Cardio Tocogram. Oftewel een hartfilmpje van je baby. Een soort ECG, maar dan anders 🙂 Als klinisch verloskundige staat het CTG centraal in de verloskamers, Tijdens mijn dagelijkse werk zie ik op verschillende schermen de zwangere vrouwen die bij ons aan het bevallen zijn.
Maar wanneer krijg je een CTG, waar moeten we op letten, en belemmert het je bewegingsvrijheid tijdens de bevalling? In deze blog vertel ik je er meer over.

CTG – Het Cardio Tocogram – tijdens de bevalling

Het Cardio Tocogram (CTG) is eigenlijk een soort ECG, oftewel een hartfilmpje van je kindje. Het CTG wordt gemaakt op de poli of op de verloskamer afdeling van je ziekenhuis. Wanneer je al onder controle staat van de gynaecoloog vraagt hij/zij deze aan, maar het kan ook zo zijn dat je eigen verloskundige dit hartfilmpje aanvraagt.

Met het CTG kunnen we de conditie van de baby beoordelen, wanneer de moeder of verloskundige (of andere professional) ongerust is hierover. Het CTG is mogelijk vanaf 26e zwangerschapsweek. Voor dit termijn kunnen we het CTG niet beoordelen.

Tijdens zo’n afspraak sluit een klinisch verloskundige of (gespecialiseerd) verpleegkundige je aan op het CTG. Je krijgt twee ‘knoppen’ op je buik, die (los) worden vastgemaakt met twee elastische banden. Een knop is voor de hartslag van je kindje en de andere knop is om eventuele harde buiken of contracties te registreren. Ook al ben je niet aan het bevallen, is het belangrijk om deze eventuele contracties te kunnen beoordelen. Later hierover meer.

Een CTG duurt ongeveer 30 minuten, waarna we de registratie beoordelen, en indien nodig kan het langer duren.  Wanneer je op medische indicatie in het ziekenhuis moet bevallen, dan wordt het CTG continu geregistreerd gedurende de bevalling. Uiteraard in overleg met jou. 

CTG tijdens de bevalling

* foto: verwonder fotografie

Indicaties CTG tijdens de bevalling

  • Minder beweging voelen (oftewel minder leven als vakjargon)
  • Op medische indicatie voor bevalling in het ziekenhuis (hier vallen alle redenen voor een CTG natuurlijk onder, maar hierna kun je de meest voorkomende redenen lezen 🙂 )
  • Conditie baby (en moeder), bijvoorbeeld:
    Langdurig gebroken vliezen
    Inleiding
    Pijnstilling
    Meconiumhoudend vruchtwater (wanneer je kindje in het vruchtwater gepoept heeft)
    Medicatie moeder
    Keizersnede in de voorgeschiedenis

Deze indicaties zijn voorbeelden van redenen om het CTG tijdens de bevalling  continu te registeren. Behalve wanneer je dus voor een poli afspraak komt in het ziekenhuis vanwege minder beweging voelen van je kindje. Deze reden tot extra controle van de baby komt vaker voor en is natuurlijk erg vervelend, dit omdat je als moeder dan ongerust bent over de conditie van je kind. De geruststelling met een CTG en echografie, is vaak een bevestiging dat het goed zit.

Het is goed om contact op te nemen met je verloskundige (zorgverlener) wanneer je twijfelt over de beweging van je kindje. Wil je meer lezen over kindsbewegingen en tips bij ongerustheid? Klik dan hier voor deze blog.

Verschil met doptone?

Je verloskundige beoordeelt tijdens het spreekuur hoe het met je zwangerschap gaat aan de hand van hoe jij jezelf en de bewegingen voelt. Ook zal zij een controle van de harttonen doen (vanaf tweede trimester), met een doptone. Met deze doptone kan zij ook de harttonen van je kindje, tijdens de bevalling, beoordelen.

Wanneer er twijfel is, of wanneer jij minder bewegingen voelt, dan word je dus doorverwezen naar het ziekenhuis.

Beoordeling CTG

Na 30 minuten registratie van het CTG, kunnen we als verloskundige (of gynaecoloog) dit hartfilmpje beoordelen. Wij beoordelen dan de harttonen (dat is de bovenste lijn) en ook de eventuele harde buiken (of contracties).

Waarom willen we graag de samentrekkingen van je baarmoeder registreren, ook wanneer je nog niet aan het bevallen bent? We willen namelijk weten of een harde buik of contractie de reden is dat je kindje zich niet goed voelt. Tijdens zo’n contractie is het namelijk ‘logischer’ dat de baby zich niet goed voelt, dan daarbuiten. Daarom is het belangrijk dat we naast de harttonen ook deze samentrekkingen observeren.

Tijdens het beoordelen van het CTG vinden we de variatie in de hartslag van de baby het belangrijkste. Deze variatie betekent namelijk beweging. Wanneer wij gaan sporten of bewegen, gaat onze hartslag omhoog en ook bij de baby is dit een teken van beweging en een (waarschijnlijk) goed conditie.
Daarnaast zijn er basisprincipes om het CTG te beoordelen (waar ik jullie niet mee zal vervelen 😉 ), zodat elke professional dit op dezelfde manier doet en diegene weet wanneer ze hulp zou moeten inschakelen, mocht dit nodig zijn.

Wanneer je doorverwezen bent door je verloskundige wordt er ook standaard een echografie gemaakt. Zodat we het vruchtwater, placenta en groei van de baby kunnen beoordelen. Op deze manier kunnen we een totaalbeeld maken 🙂 Wanneer alles ‘normaal’ lijkt (overal zijn richtlijnen voor), mag de zwangere weer terug naar haar verloskundige.

Vaak zie ik tijdens zo’n (CTG) controle dat de zwangere weer kindsbewegingen voelt. Deze bevestiging is, naar mijn mening, net zo belangrijk als de uitkomst van onze onderzoeken, omdat jij als zwangere dan ook weer kan vertrouwen op je gevoel en de bewegingen van je kindje.

Hoe zou het voor jou zijn wanneer je meer ontspannen bent, goed voorbereid bent én zelfs uitkijkt naar de geboorte van jullie kindje? Ook wanneer de bevalling (onverwacht) medisch wordt?

Webinar door verloskundige Doete - welke tips voor medische bevalling - meer ontspanning

Volg mijn webinar voor een meer ontspannen geboorte

CTG tijdens de bevalling

Wanneer er tijdens de geboorte continu CTG registratie nodig is, wordt er van je verloskundige (zorgverlener) verwacht dat het CTG elk uur beoordeeld wordt volgens standaard classificatie. Tijdens de eindfase of de persfase beoordeel ik (vaak in m’n hoofd) het CTG elke 15 minuten. Achteraf noteer je dit met al je notities dan ook in het dossier. Op basis daarvan maak je namelijk elke fase je beleid, mocht dit nodig zijn.

Advies voor bewegingsvrijheid tijdens de bevalling

Wat als je dan toch op medische indicatie in het ziekenhuis moet bevallen en ‘vast komt te liggen’ aan de registratie van de harttonen?
Waarschijnlijk begrijp je goed (en vind je dit ook fijn) waarom er goede controle is op de conditie van je kind, maar wil je ook graag kunnen bewegen. Beweging tijdens de bevalling zorgt er namelijk voor dat je makkelijker de weeën kunt opvangen én dat de bevalling soepeler kan verlopen. En wat als je in bad wilt? Kan dit ook gewoon?

In de ziekenhuizen waar ik heb gewerkt geeft het CTG geen belemmering om te bewegen. Vaak voelen zwangeren dit wel zo, omdat het CTG wordt aangelegd op het bed, maar daarna mag je gewoon bewegen! Alle verschillende houdingen zijn mogelijk ook met het CTG, want het CTG kan met draadloze knoppen worden aangelegd. Zo kun je dus gewoon staan, lopen, zitten, onder de douche en zelfs in bad!

Bij de ene vrouw registreren deze knoppen beter in de ene houding, dan de andere. Het kan dus zijn dat de verloskundige of verpleegkundige wat vaker je kamer binnen zal komen om deze goed aan te leggen, maar mocht dit toch moeizaam zijn (en registratie lastig zijn), dan kunnen we de harttonen op een andere manier registreren.

Schedelelektrode

Dit kan via een draadje (oftewel in vakjargon; een schedelelektrode) die wordt geplaatst in het (achter)hoofd van je kindje. Wanneer de verloskundige dit nodig vindt (bijvoorbeeld omdat de registratie moeizaam is via je buik) kan zij dit met jullie overleggen.

In eerste instantie kan ik me voorstellen dat dit een beetje gek en eng klinkt, maar wanneer het echt nodig is dat je kindje goed beoordeeld kan worden tijdens de bevalling, kan dit ook een goede optie zijn. Zodat er meer bewegingsvrijheid is en jij hier ook voordeel van ervaart. Je hoeft dit niet van tevoren te beslissen en kan dit dus ook, mocht het nodig zijn, op dat moment bespreken met de zorgverlener.

De schedelelektrode is ook een goede optie voor een badbevalling.

Met het vaginaal onderzoek kan de verloskundige het draadje plaatsen, wat tot aan de geboorte van je kind op het hoofdje blijft en na de geboorte gelijk weer afgehaald kan worden. Op onderstaande foto kun je zien hoe dit eruit ziet wanneer de baby in bad geboren wordt (foto door: verwonder fotografie).

Mocht het dus zo zijn dat je het CTG nodig hebt, weet dan dat dit ter bevestiging kan zijn (omdat je twijfelt over de beweging) of omdat er een reden is dat je in het ziekenhuis moet bevallen. En dat dit een normale manier is, om je kind (en jou) in de gaten te houden. Heb je nog vragen? Stel ze dan gerust in DM via Instagram 🙂

Ik wens je een fijne zwangerschap en geboorte.

Benieuwd naar meer verloskundige tips?

Je kunt je hier gratis aanmelden voor mijn webinar voor een meer ontspannen geboorte

Liefs Doete,
Verloskundige

Deel via

Gerelateerde artikelen

Vergoeding zwangerschap verzekeraar

Vergoeding zwangerschapscursus en meer

Vergoeding zwangerschapscursus 2024 en meer in deze blog In deze blog vind je per zorgverzekeraar + aanvullende verzekering welke vergoedingen zij hebben rondom de periode van zwangerschap, bevallen en kraamperiode. Zoals o.a. vergoeding zwangerschapscursus 2024. Ik heb in deze blog

Lees meer
Cursus voor na de bevalling - net zo belangrijk of belangrijker? Check hier vergoeding voor cursus na de bevalling 2024

Vergoeding cursus na de bevalling 2024

Vergoeding cursus na de bevalling 2024 en meer De meeste aanvullende verzekeringen hebben een vergoeding voor een cursus na de bevalling 2024, maar welke verzekeraar vergoed mijn cursus? Benieuwd naar vergoedingen van 2023? Of naar vergoedingen rondom je zwangerschap en

Lees meer
Vergoeding zwangerschap verzekeraar

Vergoeding zwangerschapscursus 2024

Vergoeding zwangerschapscursus 2024 en meer in deze blog In deze blog vind je per zorgverzekeraar + aanvullende verzekering welke vergoedingen zij hebben rondom de periode van zwangerschap, bevallen en kraamperiode. Zoals o.a. vergoeding zwangerschapscursus 2024. Ik heb in deze blog

Lees meer